Wydawałoby się, że nie mam nic łatwiejszego od parzenia kawy. Przecież wystarczy uruchomić ekspres, który zrobi za nas wszystko lub zalać zmielone ziarna gorącą wodą. A jednak tak nie jest. Trzeba umieć parzyć kawę i w dodatku nie jest to umiejętność prosta.
Przede wszystkim kawa musi być dobrze zmielona - mówi Marek Kozłowski, doświadczony barista (specjalista od wybierania, parzenia i podawania kawy) z Gdańska. - Nigdy nie kupujmy gotowej zmielonej kawy w paczkach. Aromat bardzo szybko "ucieka" z takiego produktu. Trudno także pozbyć się wrażenia, że w takiej kawie znajdują się różnego rodzaju domieszki, niekoniecznie nam pasujące.
Dlatego też kawę zawsze kupujmy w ziarnach. Pod względem smaku i aromatu najwyższym uznaniem cieszą się ziarna pochodzące z upraw położonych na dużych wysokościach. Jest to wyraźnie zaznaczone w opisie widocznym na opakowaniu. Kawa może kosztować od 350 do 400 zł za kilogram. Jednak przyzwoitą kupimy już za 100 złotych. Metodą prób i błędów możemy dobrać różnego rodzaju ziarna, mieszać je i stworzyć swój ulubiony zestaw.
Zmieloną kawę najlepiej zużyć w ciągu dwóch tygodni, trzymając ją w hermetycznie zamykanych pojemnikach. Popularne porcelanowe czy blaszane pojemniki na kawę nie są najlepszym rozwiązaniem. Świetnie sprawdzą się za to specjalne woreczki próżniowe, które bez trudu dostaniemy w sklepach z artykułami gospodarstwa domowego.
Poza tym musimy pamiętać także o tym, że ważny jest termin, w którym palono ziarna. To bardzo istotne ze wzgledu na aromat kawy. - Przyjmuje się, że optymalnie, jeśli od czasu palenia kawy minął góra miesiąc - mówi Marek Kozłowski. - Kawa bowiem, jak wszystkie inne produkty spożywcze, podlega procesom starzenia. I możemy być pewni, kupując paczkę kawy z terminem ważności opiewającym na np. rok, że ten produkt będzie mniej aromatyczny i pozbawiony wielu wartości smakowych. Dlatego też prawdziwi miłośnicy kawy powinni zaopatrywać się w nią w specjalistycznych sklepach, gdzie dostępna jest kawa świeżo palona, w dodatku przechowywana w odpowiednich warunkach.
Tak przygotowani możemy przystąpić do przygotowania kawy.
Kawę mielimy w specjalnych młynkach, w których nie mamy prawa rozdrabniać innych produktów, co - niestety - często się zdarza. Wtedy pozostałości cukru czy orzechów zmieniają smak naszego naparu - mówi barista. Zmielona kawa powinna wylądować w ekspresie. Na rynku dostępnych jest ich mnóstwo. Rozpiętość cenowa także jest ogromna. Znajdziemy modele kosztujacę niewiele ponad 100 złotych, ale i takie za kilkanaście tysięcy złotych.
W tym jednak przypadku drożej nie musi znaczyć lepiej. Fundacja Pro-Test przeprowadziła niedawno badania 15 ekspresów do kawy. Badaniom poddano 12 wysokociśnieniowych ekspresów automatycznych oraz trzy na kapsułki. Testowane ekspresy do kawy są dostępne w polskich sklepach w cenach od 329 do 5990 zł. Jak czytamy na stronach fundacji, jeden z najdroższych ekspresów z testu - za blisko 5000 zł - znalazł się prawie na końcu rankingu. Najwyższą ocenę w teście otrzymały dwa ekspresy: jeden za 329 zł oraz drugi za 3559 zł.
Jeżeli udało nam się zdobyć dobry ekspres, teraz czas na wodę. - Dobra woda to jeden z podstwowych elementów smacznej kawy - mówi Marek Kozłowski. - Do parzenia musimy używać tylko świeżej. Dlatego też nigdy nie pozostawiamy jej w ekspresie, na przykład na noc. Woda musi być także miękka. Dlatego też smakosze powinni zaopatrzyć się w odpowiedni filtr, który zapewni nam taką twardość wody, jakiej potrzebujemy. Do parzenia kawy nie nadaje się ani woda mineralna (zbyt twarda), ani woda już wcześniej przegotowana.
Dla smaku istotne jest dozowanie, czyli ilość kawy użytej do przygotowania naparu. - Najlepiej na jedną filiżankę odmierzyć łyżeczkę świeżo zmielonej kawy - mówi barista. - Wszystko zależy jednak od ekspresu, jakiego używamy. Są bowiem i takie, które same odmierzają odpowiednią ilość kawy.
A co zrobić, jeśli nie mamy ekspresu?
Można zaparzyć kawę tradycyjnie, zalewając ją gorącą wodą. W takim przypadku trzeba jednak już po kilku minutach oddzielić fusy od napoju, np. przelewając kawę przez papierowy filtr - mówi Kozłowski. - Jeśli tego nie zrobimy, napój stanie się gorzki. Dlatego tzw. kawę po turecku tradycyjnie przygotowuje się w dzbaneczkach, z których następnie napar jest przelewany do filiżanek.
I to cała tajemnica. I też odpowiedź dla kawoszy, dlaczego ich ulubiony napój smakuje często gorzej w domu niż w kawiarni.
Wszyscy lubimy mieć rację. Spory o rację poróżniły już wielu oddanych przyjaciół, zepsuły wiele dobrze zapowiadających się spotkań towarzyskich. Nikt bowiem w sporze nie wygrywa. Zwycięzca w „walce” na argumenty czy krzyk i tak najczęściej nie osiąga celu, kiedy zraża do siebie ludzi. Człowiek pognębiony w sporze, którego w dodatku nie wysłuchano z uwagą, potraktowano jako mniej ważnego, jakąś „bożą podszewkę", nie będzie przyjazny takiemu rozmówcy. Bo - jak twierdzi filozof John Dewey - pragnienie bycia ważnym to ukryty motor natury ludzkiej; dzięki niemu tworzy się cywilizacja. Ale jaka?
Podobno szpitale psychiatryczne zaludniają ci, którzy nie czuli się ważni w realnym świecie. Teraz w świecie urojonym pacjent może być Napoleonem albo Sokratesem. Sekret tego wielkiego filozofa polegał na takim prowadzeniu dysputy, aby wykazać wspólne cele, a raczej pozwalał na to by rozmówca sam je zauważał. Także teraz, w dwadzieścia cztery wieki później warto koncentrować się na tym, co łączy, a nie dzieli, starać się wczuć w sposób widzenia drugiego człowieka, wysłuchać go uważnie, nie myśląc tylko, jak samemu dojść do głosu czy tzw. „racji”. Tylko dlaczego cytowany tu Sokrates nie potrafił zjednać Ksantypy, swojej żony? Różnie o tym mówią źródła. Fakt, że kobieta szczęśliwa nie stanie się jędzą… A i filozofem najtrudniej być we własnym domu.
Żywność łatwa i szybka w przygotowaniu (kuchenka mikrofalowa) w odróżnieniu od dań gotowanych na ogniu, to zupełnie "puste kalorie". Podobnie jest z fast food-ami. Żywność tego typu najczęściej zawiera dużo soli, cukru i tłuszczu, a także konserwantów i sztucznych barwników. Typowy „zapychacz” to np.: chipsy, popcorn, chrupki, frytki, cola.
Unikajmy ich spożywania, gdyż odżywianie się tego typu pokarmem niesie ze sobą poważne konsekwencje. Paradoksalnie tyjemy podczas, gdy nasz organizm jest niedożywiony i nie funkcjonuje prawidłowo (wzrasta poziom złego cholesterolu, obniżona zostaje nasza odporność, zwiększone zostaje prawdopodobieństwo pojawienia się chorób nowotworowych). Podczas smażenia frytek, czy chipsów w oleju w wysokich temperaturach wytwarza się aktylamid, który nie dość, że jest rakotwórczy, to jeszcze źle wpływa na płodność u mężczyzn, a także jest niebezpieczny dla płodu.
Ważne jest więc, by kobiety planujące ciążę lub spodziewające się dziecka wystrzegały się niezdrowych fast foodów. Ograniczenie do minimum tego typu produktów przez każdego z nas z pewnością wyjdzie nam na zdrowie.